काठमाडौँ । एमाले नेता माधवकुमार नेपालले आफूलाई स्पष्टीकरण सोधिएकामा उल्टै पार्टी विधानविपरीत कार्यमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई नै कारबाही किन नगर्ने भनेर पत्र पठाएका छन् । एमाले महासचिव ईश्वर पोखरेलले गत सोमबार पार्टी हितविपरीत कार्य गरेकाले कारबाही किन नगर्ने भन्दै नेपालसहित चार नेतालाई स्पष्टीकरण पत्र पठाएका थिए ।
नेता नेपालले बिहीबार अध्यक्ष ओलीमाथि नै कारबाहीको माग गरेर पत्र पठाएका हुन् । महासचिव पोखरेलले सोधेको स्पष्टीकरण पत्रलाई पार्टी केन्द्रीय कार्यालयको नाम, छाप र चिह्न अंकित आफ्नो जानकारीबिनै घरमा छाडिएको एक पत्रको संज्ञा दिँदै नेता नेपालले त्यसको जवाफ नदिई सिधै अध्यक्ष ओलीलाई पत्र लेखेका छन् । पत्रमा ओलीलाई एमालेको नवौं राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचित अध्यक्ष भन्दै सम्बोधन गरिएको छ । विषय ‘स्पष्ट गर्नुहुन’ उल्लेख गरिएको पत्रमा ओलीले गरेका क्रियाकलापसँग सम्बन्धित प्रश्न छन् ।
ओलीले गरेको क्रियाकलापमाथि एमालेको नवौं राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचिन केन्द्रीय कमिटीमा छलफल हुन आवश्यक रहेको औंल्याउँदै नेता नेपालले केन्द्रीय कमिटीमा हालै गरेको मनोनयन र महाधिवेशन आयोजक कमिटी गठनको निर्णयलाई अवैध भनेका छन् । ‘अवैधानिक किसिमले गठन गरिएको कुनै महाधिवेशन आयोजक कमिटीको कुनै पदाधिकारीले मलाई कुनै पनि प्रकारको पत्राचार गर्ने कार्य नै अवैध भई अमान्य छ,’ नेता नेपालले पत्रमा भनेका छन् ।
महासचिव पोखरेलले तत्कालीन नेकपामा हुँदाका क्रियाकलापमाथि केन्द्रित रहेर नेता नेपाललाई १० बुँदामा प्रश्न गरेका थिए । त्यसको प्रत्युत्तरमा नेपालले १३ बुँदे पत्र पठाउँदै सर्वोच्च अदालतले एमालेका रूपमा पुरानो पार्टी ब्युँताइदिएपछि ओलीले बलमिचाइँ र विधानविपरीतका क्रियाकलाप गरेको भन्दै उल्टै प्रश्न गरेका छन् । नेपालले ओली नै पार्टी विभाजनको दिशामा लागेको र पुष्पकमल दाहालको बढ्ता मतियार ओली नै भएको उल्लेख गरेका छन् । गत चैत २ गते पार्टी कार्यालय धुम्बाराहीमा भएको छलफलमा पार्टी एकता र मेलमिलाप कायम गरेर जान आफूले फागुन २८ गतेको निर्णय बदर गर्न माग गरेको उल्लेख गर्दै उनले भनेका छन्, ‘यसको तात्पर्य तपाईंमा पार्टी विभाजनको दुराशय रहेको देखियो किन नभन्ने ?’
महासचिव पोखरेलद्वारा प्रेषित पत्रमा नेकपाको झन्डै तीनवर्षे कार्यकालमा भएका कुराप्रति भ्रम सिर्जना गर्ने खालका विषय रहेको उल्लेख गर्दै नेपालले ओलीमाथि प्रश्न गरेका छन् । ‘पार्टी एकीकरणपश्चात् स्थापित नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को सञ्चालनमा कसले कहाँ स्वेच्छाचारी र अनुशासनहीन काम गर्यो तथा कसले विधान एवं पद्धति मिच्यो भन्ने सन्दर्भमा तपाईंले तथ्यगत जानकारी चाहेको भए तपाईंले पुनःस्थापित नेकपा एमाले केन्द्रीय कमिटीको बैठक बोलाएर तत्सम्बन्धमा छलफल गर्ने आँट किन गर्नुभएन ?’ नेपालले ओलीसँग प्रश्न गरेका छन्, ‘यथार्थमा तपाईं स्वयंले पटक–पटक पार्टी विधान, पद्धति र निर्णयको उल्लंघन तथा अवज्ञा गर्नुभएकाले यसबारे बैठक नै नगर्ने चाल चाल्नुभएको होइन र ?’
नेता नेपालले गत फागुन २८ गते माओवादी केन्द्रका नेताहरूलाई पार्टीमा भित्र्याएर केन्द्रीय कमिटीमा मनोनयन गर्ने ओलीको कदमप्रति गम्भीर आपत्ति जनाएका छन् । उक्त निर्णय विधानविपरीत भएको उल्लेख गर्दै उनले ‘पार्टी विभाजनको रेखा कोर्ने आपत्तिजनक काम किन गर्नुभयो ?’ भन्ने प्रश्न गरेका छन् । ओलीले नेपाल पक्षका नेताहरूलाई जानकारी नदिई फागुन २८ मा केन्द्रीय कमिटी बैठक गरी गृहमन्त्री रामबहादुर थापासहितका २३ जना नेतालाई केन्द्रीय कमिटीमा मनोनयन गरेका थिए ।
नेता नेपालले हालै गरेको आफू पक्षको राष्ट्रिय भेलाको औचित्य पुष्टि गर्ने कोसिस गरेका छन् । उनले पार्टी विभाजनतर्फ ओली गएकाले एकताका लागि मुलुकभरका कार्यकर्ताले चिन्ता गरेको जनाएका छन् । ‘पार्टी विधान र पद्धतिलाई ध्वस्त गर्नेतर्फ तपाईं उद्यत् हुनुभएपछि नेकपा (एमाले) को नवौं राष्ट्रिय महाधिवेशनको निर्णय र निर्देशन तथा पार्टी विधान र पद्धति रक्षाका लागि देशभरिका कार्यकर्ताले गरेको छलफल र चिन्ता पार्टीको रक्षा एवं हितका लागि अत्यावश्यक भएको तथ्य स्पष्टै छ,’ नेता नेपालले भनेका छन्, ‘तपाईंले बालुवाटारमा गुटको अवैधानिक भेलालाई पार्टी केन्द्रीय कमिटीको विशेष बैठकको संज्ञा दिने पार्टी विधानविपरीतको कार्य गर्नुका साथै पार्टीसँग सम्बद्ध जनसंगठनहरूको स्वेच्छाचारी किसिमले गठन र पुनर्गठन गर्दै पार्टी एकता र प्रणालीमाथि नै प्रहार गरी पार्टीलाई फुटको डिलतर्फ धकेल्ने चेष्टा गरिरहनुभएको छैन र ?’
उनले नेकपामा हुँदा ओलीले गरेको क्रियाकलापमाथि पनि प्रश्न गरेका छन् । मुलुक कोरोना संक्रमणको महामारीमा परिरहेका बेला गत वैशाखमा पार्टी विभाजन गर्ने उद्देश्यले राजनीतिक दलसम्बन्धी अध्यादेश ल्याएको आरोप लगाएका छन् । पछि आफूनिकट कार्यकर्तालाई प्रयोग गरेर गत साउनमा निर्वाचन आयोगमा पार्टी दर्ता गर्न लगाएको प्रसंगसमेत नेपालले पत्रमा उप्काएका छन् ।
‘देश कोरोनाका कारण बन्द र बन्देजको अवस्थामा रहेका बेला २०७७ वैशाख ८ गते अप्रत्याशित रूपमा दल विभाजनसम्बन्धी कानुन र संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी कानुनमा संशोधन गर्न अध्यादेश ल्याई पार्टी विभाजन गर्न खोजेको साथै अर्को पार्टीका एक जना सांसदलाई आफूनिकट दुई जना सांसद र पूर्वप्रहरी महानिरीक्षकको माध्यमबाट तराईको जिल्लाबाट अपहरण शैलीमा काठमाडौं ल्याउने जस्तो आपत्तिजनक कार्य गरेको,’ नेपालले ओलीका कामप्रति प्रश्न गर्दै लेखेका छन् । दल विभाजन जस्तो गम्भीर विषयमा स्थायी कमिटीका २० जना सदस्यले विधिवत् बैठकको माग गरेकामा त्यसप्रति अवहेलना गरेको पनि उनले उल्लेख गरेका छन् ।
उनले पत्रमा लेखेका छन्, ‘२०७७ असारमा बसेको स्थायी कमिटीको बैठकलाई विभिन्न बहाना बनाई निष्कर्षमा पुग्न नदिएको र साउनमा भएको बैठकलाई एकपक्षीय रूपमा स्थगित गरेको, साउनमै आफूनिकटका व्यक्तिहरूलाई नेकपा (एमाले) नामक पार्टी निर्वाचन आयोगमा दर्ता गर्न लगाई पार्टी विभाजन गर्ने षड्यन्त्र गरेको ।’
ओलीको कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई विभाजन गराइराख्ने गलत मनसाय नै रहेको नेपालले उल्लेख गरेका छन् । त्यही मनसायका कारण सर्वोच्च अदालतले एमाले र माओवादी केन्द्र पुनः मिल्ने भए निर्वाचन आयोगमा जानू भनेकामा त्यसलाई बेवास्ता गर्दै केन्द्रीय कमिटी बैठक नै नबोलाएको आरोप ओलीमाथि नेपालले लगाएका छन् । उनले पार्टी विधानका धारा पनि उद्धृत गर्दै पार्टी कमिटी, त्यसको गठन, निर्णय प्रक्रिया, मनोनयन प्रक्रियालगायतका विषयबारे ध्यानाकर्षण गराएका छन् ।
नेता नेपालले आफूलाई पठाइएको पत्र पनि विधानविपरीत रहेको र भ्रम सिर्जना गर्ने उद्देश्यबाट प्रेरित रहेको टिप्पणी गरेका छन् । उनले नेकपाको एकीकरणदेखि गत फागुन २३ गतेको सर्वोच्चको फैसलासम्म आइपुग्दा ओलीले पार्टी विधान र अनुशासन उल्लंघन गरेका घटना भन्दै केही प्रतिनिधिमूलक प्रसंग प्रत्युत्तर पत्रमा बुँदागत रूपमा उल्लेख गरेका छन् ।
मदन भण्डारी फाउन्डेसनका नाममा देशभरि गुटबन्दी गरेको, एकता गर्दा पालैपालो प्रधानमन्त्री चलाउने भन्ने दाहालसँगको सम्झौता भंग गर्दै पार्टीमा अन्तरविरोध सिर्जना गरेको, पछि दाहाललाई कार्यकारी अध्यक्षका रूपमा काम गर्न नदिएको, बैठक माग गर्दा बेवास्ता गरेको, पार्टीको कार्यादलले पेस गरेका सुझाव नमानेको, विदेशी गुप्तचर संस्थाका प्रमुखसँग बालुवाटारमा कूटनीतिक मर्यादाविपरीत राति गुप्त मन्त्रणा गरेको, सोही समयमा कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्रीलाई एकलौटी रूपमा धम्की पत्र पठाएको भन्दै ओलीले गरेको गलत कामको फेहरिस्त नेपालले पत्रमा उतारेका हुन् ।
गत भदौ २ मा दाहालसहित पाँच नेताले बैठक बस्न माग गर्दै पठाएको २ पेजको पत्रमाथि छलफल गर्नुपर्नेमा उल्टै मिथ्या आरोपसहित दाहाललाई पत्र पठाएको भन्दै नेपालले ओलीप्रति प्रश्न उठाएका छन् । त्यस्तै प्रतिनिधिसभा विघटन गरी नेपाली जनताले पाँच वर्षका लागि दिएको जनादेश र पार्टीमाथिको विश्वास र भरोसामाथि ओलीले घात गरेको नेपालको ठम्याइ छ । ‘लोकतन्त्र, कानुनी शासन र पार्टीको मर्यादाका लागि उभिनेहरूलाई तपार्इंका तर्फबाट सत्ता दुरुपयोग गर्दै दिइएको धाकधम्की र प्रलोभनको तथ्य अरूतिर औंलो तेर्स्याउँदा छोप्न सकिन्छ र ?’ नेपालले ओलीप्रति अर्को प्रश्न गरेका छन् ।
महासचिव पोखरेलले नेता नेपालसहित उपाध्यक्ष भीम रावल, उपमहासचिव घनश्याम भुसाल र स्थायी कमिटी सदस्य सुरेन्द्र पाण्डेलाई तीन दिनभित्र स्पष्टीकरण दिन भन्दै पत्र पठाएका थिए । त्यसपछि नेताहरूले स्पष्टीकरण दिने कि नदिने भन्ने लामो छलफल गरेका थिए । उनीहरूले पोखरेलको पत्रको वैधानिकतामाथि नै प्रश्न गर्ने तर स्पष्टीकरणको जवाफ नभई प्रतिप्रश्नका रूपमा पत्र पठाउने निष्कर्ष निकालेका थिए । त्यही आधारमा चार जना नेताहरूले नै व्यक्तिगत रूपमा आफूलाई सोधेका प्रश्नमा व्यक्तिगत खालकै जवाफ दिने र अरू विषयमा एउटै व्यहोराको पत्र पठाउने निर्णय गरेका थिए । त्यही निर्णयअनुसार बिहीबार उनीहरूले ओलीलाई सम्बोधन गर्दै उस्तै व्यहोराको पत्र पठाएका हुन् ।
उपाध्यक्ष रावललाई पत्रमा सुदूरपश्चिम पार्टीको पैसा हिनामिना गरेको भन्दै आर्थिक अनुशासनको प्रश्न गरिएको थियो । रावलले बिहीबार ओलीलाई सम्बोधन गर्दै लेखेको पत्रमा सुदूरपश्चिम पार्टीको कोष सुरक्षित रहेको उल्लेख गरेका छन् । बरु पार्टी केन्द्रमा सञ्चित करिब १८ करोड रुपैयाँ दुरुपयोग गर्न खोजेको हो कि भनेर ओलीप्रति नै रावलले आशंका व्यक्त गरेका छन् ।
ओलीको स्पष्टीकरण पत्र र नेपालको प्रतिप्रश्नको पत्र आदानप्रदान भइरहँदा नेपाल समूहले शुक्रबारका लागि आफू पक्षका केन्द्रीय कमिटी सदस्यहरूको बैठक बोलाएको छ । उता ओली पक्षले शुक्रबार नै दिउँसो संसदीय दलको बैठक बोलाएको छ । ओली पक्षले संसदीय दलको विधान संशोधन गरेर पार्टीको हितविपरीत काम गर्ने सांसदलाई संसदीय दलको नेताले कारबाही गर्न सक्नेलगायतका प्रावधान यसअघि नै राखिसकेको छ ।(कान्तिपुर दैनिकबाट साभार)